عوارض استفاده از لنز طبی ! آیا می تواند جایگزین عینک باشد ؟

عوارض استفاده از لنز طبی چیست؟ بسیاری از افراد ترجیح می دهند از لنز به جای عینک های طبی استفاده کنند. اما آیا لنز می تواند جایگزین عینک طبی باشد؟ آیا می توان از لنز های طبی برای طولانی مدت استفاده کرد؟ با کومولایف همراه باشید تا با عوارض استفاده از لنز طبی آشنا شوید.

عوارض استفاده از لنز طبی

عدم تأمین اکسیژن مناسب برای چشم‌ ها

از دیگر عوارض استفاده از لنز طبی به جای عینک طبی می‌توان به مسدود شدن اکسیژن در چشم‌ها اشاره کرد. افرادی که از عینک استفاده می‌کنند روند اکسیژن‌رسانی به چشم‌های آن‌ها بهتر خواهد بود. به این دلیل که لنز‌های طبی تمامی سطح قرنیه را پوشش می‌دهند و مقدار اکسیژن برای چشم‌ها به‌طور کاملاً محسوسی کاهش می‌یابد. توجه داشته باشید تأمین اکسیژن برای عملکرد مناسب چشم امری بسیار ضروری است.

خشکی چشم‌ ها در حین استفاده از لنز

استفاده زیاد از لنز‌های طبی سبب می‌گردد تا مقدار اشک در قسمت قرنیه چشم کاهش یابد. چرا که لنز برای نرم نگه داشتن خود مقداری از اشک چشم را جذب می‌کند که این موضوع خشک شدن چشم‌ها را در بر خواهد داشت. از مهم‌ترین عوارض استفاده از لنز طبی به جای عینک، خشکی چشم‌ها است که این عارضه در نهایت به سوزش، تحریک‌پذیری و همچنین قرمزی چشم‌ها می‌انجامد. در صورتی‌که اگر چشم‌ها بیش از حد معمول خشک شوند این امر سبب به وجود آمدن بیماری زخم قرنیه خواهند شد.

تحریک‌پذیری چشم‌ ها پس از گذاشتن لنز

در صورتی‌که فرد از قرص‌های پیشگیری از حاملگی استفاده کند احتمال بروز سوزش مزمن در چشم وجود خواهد داشت. لنز‌های چشمی در زمان استفاده از برخی از دارو‌ها به شدت تحریک‌پذیر می‌شوند. این تحریک‌پذیری باعث التهاب چشم‌ها خواهد شد. این عارضه نیز در زمان استفاده از عینک طبی وجود ندارد. برخی از لنز‌های رنگی نیز عامل اصلی تحریک‌پذیری و حساسیت چشم‌ها به حساب می‌آیند.

تغییر عملکرد عکس العمل قرنیه

استفاده از لنز امکان کاهش بازتاب در چشم را فراهم می‌کند. در حقیقت عملکرد قرنیه به منظور محافظت از چشم است. هنگامی‌که از لنز‌های طبی استفاده می‌شود در واقع بدن واکنش طبیعی قرنیه را از دست می‌دهد و به مرور زمان واکنش قرنیه ضعیف خواهد شد و در نهایت امکان بستن سریع چشم وجود ندارد. این موضوع از عوارض استفاده از لنز طبی به جای عینک است.

اگر با داروهای ضد بارداری استفاده شوند تحریک پذیر می شود

استفاده همزمان از قرص پیش گیری از حاملگی و لنز تماسی با هم منجر به تحریک پذیری چشم ها و سوزش مزمن خواهد شد. همانطور که در بخش سلامت نمناک می گوییم شما تغییراتی را در اشکی که عمدتاً شامل سه لایه اصلی است که برای حفاظت، شستن و تغذیه سطح چشم تشکیل می شوند، تجربه خواهید کرد.از استفاده لنزها تا زمانی که قرص می خورید، خودداری کنید.

ساییدگی قرنیه

امکان خراش قرنیه در زمان استفاده از لنز وجود دارد. در صورتی‌که اصول قرار دادن لنز درون چشم را آموزش ندیده باشید؛ یا زمانی‌که به دلیل استفاده بیش از حد از لنز سبب ایجاد عارضه خشکی چشم شوید خراش قرنیه به وجود می‌آید. توجه نمایید که به هیچ عنوان نمی‌توان با لنز‌های طبی خوابید. این لنز‌ها تمامی ذرات و گرد و غبار را جذب می‌کنند و در صورت مالش چشم‌ها با دست باعث ساییدگی قرنیه چشم خواهند شد.

خراش‌های سطحی روی قرنیه چشم به مرور زمان باعث نفوذ باکتری‌ها و ویروس‌ها به چشم می‌شوند؛ در نتیجه عفونت چشمی برای افرادی وجود دارد که به‌طور مکرر از لنز‌های طبی استفاده می‌کنند. در برخی از مواقع پیشرفت عفونت چشمی از دست رفتن بینایی فرد را به وجود خواهد آورد.

قرمزی چشم و ورم ملتحمه

بیشترین عوارض استفاده از لنز‌های طبی و لنز‌های تماسی در طول شب اتفاق خواهند افتاد. لنز‌ها بهترین محیط را برای پرورش انواع ویروس‌ها و میکروب‌ها فراهم می‌کنند. با توجه به این‌که در زمان استفاده از لنز،

اکسیژن کم‌تری به قرنیه می‌رسد بدن نمی‌تواند در مقابل ویروس‌ها و باکتری‌های موجود در چشم مقابله نماید؛ و همین دلیل از عوارض استفاده لنز طبی به جای عینک به شمار می‌رود.

پتوز

به‌طور کلی این عارضه، یعنی افتادن پلک‌ها به‌ صورتی‌که شخص مبتلا دیگر قادر به باز کردن چشم‌های خود نخواهد بود. در برخی از مواقع لنز‌ها روی بافت‌های پلک حرکت می‌کنند. این بافت‌ها منجر به اسکار و انقباض چشم می‌شوند و در نهایت افتادگی پلک را سبب می‌گردند.

افتادگی پلک

پتوزیس یا افتادگی پلک (Ptosis) حالتی است که در آن پلک‌ها شروع به افتادگی کرده و فرد دیگر توانایی بازی کردن کامل چشم‌هایشان را ندارند. اگر از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید، ممکن است لنز وارد بافت پلک شده و باعث زخم شدن و انقباض شده که افتادگی بیشتر پلک را در پی خواهد داشت. این موضوع به طور ویژه برای کسانی که از لنزهای تماسی خشک استفاده می‌کنند اتفاق می‌افتد زیرا پلک‌ها به طور مرتب در حین برداشتن لنزها کشیده می‌شوند. در این صورت رفتن به سمت لنزهای تماسی نرم گزینه بسیار مناسبی خواهد بود.

عینک طبی بهتر است یا لنز

انتخاب بین عینک یا لنز کاملاً به سلیقه ی شخصی افراد بستگی دارد. علاوه بر آن درجه ی ضعیفی چشم، قیمت عینک یا لنز و بودجه ی فرد، نوع زندگی و در نظر گرفتن راحتی و زیبایی هم عوامل تاثیرگذار در انتخاب بین عینک یا لنز هستند. البته قبل از انتخاب عینک یا لنز بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و از مزایا و معایب عینک یا لنز اطلاعاتی به دست آورید و بررسی کنید که کدام‌ یک مناسب چشمان شما خواهد بود. با بررسی‌های انجام شده برای ارجعیت عینک یا لنز، پزشکان و اپتومتریست ها، استفاده از عینک را نسبت به لنز بهتر می‌دانند. از نظر متخصصان قرار دادن مداوم جسم خارجی مانند لنز روی کره ی چشم به مرور به چشم‌ها آسیب رسانده و احتمال مشکلاتی چون عفونت یا زخم قرنیه و کم شدن بینایی را افزایش می دهد.

همچنین استفاده از دست برای قرار دادن لنز در چشم نیز احتمال انتقال آلودگی به چشم را چند برابر می‌کند. استفاده از لنز به‌ جای عینک به‌ خصوص برای افرادی که شماره ی چشمشان بالای چهار است و چشمان رنگی دارند، توصیه نمی‌شود و برای این‌گونه افراد مضرات بیشتری در پی خواهد داشت. اما در برخی زمان‌ها مثلاً برای شرکت در مهمانی‌ها و ورزش یا هنگام جراحی بینی که استفاده از عینک مشکل یا حتی ممکن نیست، اگر از لنز استفاده می‌کنید، باید نکات بهداشتی استفاده از لنز را رعایت کنید تا با مشکلاتی مواجه نشوید.

علائم استفاده بسیار طولانی از لنزهای تماسی

چشم برای عملکرد صحیح خود به اکسیژن کافی نیاز دارد. عوارض استفاده طولانی مدت از لنز تماسی و نرسیدن اکسیژن کافی به چشم عبارت اند از :

• درد چشم
• تاری دید
• حساسیت به نور
• قرمزی چشم
• رشد بیش از حد رگ های خونی در اطراف چشم
• زخمی شدن قرنیه
• حساسیت چشم

اگر شما هر یک از علایم فوق را از لنز تماسی دارید, توصیه می شود که به چشم پزشک خود مراجعه کنید چرا که یک متخصص می تواند با مشاهده و بررسی علائم ، استفاده از آنها را متوقف کند.

معاینه چشم برای ارزیابی میزان التهاب انجام می شود و یک داروی موضعی یا استروئیدی در صورت وجود, توصیه می شود. پس از بهبود علائم برای استفاده دوباره از لنز تماسی ، باید نوع متناسب را انتخاب کرده و راهنمایی های لازم برای استفاده از آن را آموزش ببینید.

زمان استفاده از لنز طبی

تا سال ۱۹۷۹‌، همه کسانی که از لنزهای تماسی استفاده می‌کردند، آن‌ها را شبانه پاک و تمیز می‌نمودند. معرفی “گذاشتن لنز طبی طولانی‌مدت” باعث شد تا کاربران بتوانند بدون خارج کردن لنزهای خود، بخوابند. در حال حاضر، دو نوع لنز بر اساس زمان استفاده طبقه بندی می‌شوند:

لنز روزانه، که باید هنگام شب برداشته شود.

لنز طولانی‌مدت، می‌توان آن را در طول شب نیز خارج نکرد که معمولاً به مدت هفت روز متوالی و بدون برداشتن می‌توان از آن استفاده کرد.

زمان تعویض لنزهای تماسی

حتی با مراقبت مناسب، لنز طبی (به ویژه لنز نرم) باید مکرراً تعویض شود تا از تجمع رسوبات و آلودگی لنزها که خطر عفونت چشم را افزایش می‌دهند، جلوگیری شود.

• لنزهای نرم بر اساس میزان دور انداختن آن‌ها، این طبقه بندی‌های کلی را دارند:
• لنزهای یکبار مصرف روزانه: یعنی پس از یک روز پوشیدن دور بریزید.
• لنزهای یکبار مصرف: هر دو هفته یا زودتر دور بریزید.
• لنزهای مکرر جایگزین: ماهانه یا سه ماهه دور بریزید.
• لنزهای سنتی (قابل استفاده مجدد): هر شش ماه یا بیشتر دور بیندازید.
• لنزهای تماسی نفوذپذیر: نسبت به رسوبات لنز مقاوم‌تر هستند و نیازی به دور انداختن لنزهای نرم ندارند. اغلب، لنزهای GP قبل از نیاز به تعویض، می‌توانند یک سال یا بیشتر دوام بیاورند.

جلوگیری از اثرات جانبی ناشی از لنز تماسی

• بیش از حد لنز تماسی نگذارید و آنها را با تجویز پزشک, دور بیندازید یا تعویض کنید.
• هر چه بیشتر بدون جایگزین کردن لنزها پیش بروید, بیشتر لنز ،آسیب رسان خواهند بود؛ زیرا عدم تعویض لنز باعث کاهش تامین اکسیژن قرنیه می شود و در نهایت به چشم ها آسیب می رساند.
• تست لنز تماسی معمول خود را از دست ندهید.
• معاینه منظم توسط چشم پزشک به شما کمک می کند مشکلات ناشی از لنز تماسی را در مراحل اولیه تشخیص دهید و با درمان به موقع از آسیب جدی خودداری کنید.

انواع لنز طبی براساس جنس

اولین انتخاب هنگام بررسی لنزهای تماسی این است که کدام ماده لنز نیازهای شما را برآورده می‌کند. پنج نوع لنز طبی وجود دارد که بر اساس نوع ماده لنز ساخته شده است:

لنزهای نرم یا Soft lenses

از پلاستیک‌های ژل مانند و حاوی آب به نام هیدروژل ساخته می‌شوند. این لنزها بسیار نازک و قابل انعطاف هستند و با سطح جلویی چشم مطابقت دارند. لنزهای هیدروژل که در اوایل دهه ۱۹۷۰ معرفی شدند و باعث محبوبیت بیشتر لنزهای تماسی شدند؛ زیرا معمولاً بسیار راحت هستند. تنها گزینه جایگزین در آن زمان، لنزهای تماسی سخت ساخته شده از پلاستیک PMMA بود. لنزهای PMMA معمولاً هفته ها طول می‌کشد تا فرد با آن‌ها سازگار شود و بسیاری از افراد نمی‌توانند با موفقیت از آن‌ها استفاده کنند.

لنزهای سیلیکونی هیدروژل یا Silicon hydrogel lenses

نوع پیشرفته‌ای از لنزهای تماسی نرم هستند که نسبت به لنزهای معمولی هیدروژل متخلخل‌تر بوده و درنتیجه اجازه می‌دهند اکسیژن بیشتری حتی به قرنیه برسد.

لنزهای نفوذ پذیر گاز یا Gas permeable lenses

این لنز طبی (که به آن‌ها لنزهای GP یا RGP نیز گفته می شود) لنزهای تماسی سفت و سختی هستند که شبیه لنزهای PMMA هستند؛ اما متخلخل هستند و به اکسیژن اجازه عبور از خود را می‌دهند. از آنجا که لنزهای GP نسبت به لنزهای PMMA قابل نفوذ در برابر اکسیژن هستند، می‌توانند در نزدیکی چشم قرار بگیرند و از لنزهای سخت معمولی، راحت‌تر هستند. مخاطبین GP اغلب بینایی واضح‌تری نسبت به مخاطبین نرم و سیلیکونی هیدروژل ارائه می‌دهند (به ویژه اگر آستیگماتیسم دارید، این لنز یک لنز طبی برای آستیگمات است.) معمولاً مدتی طول می‌کشد تا چشمان شما پس از شروع به استفاده از لنزهای نفوذپذیر گاز، تنظیم شده و احساس راحتی کنند؛ اما پس از این دوره سازگاری اولیه، اکثر مردم احساس می‌کنند که لنزهای GP به اندازه لنزهای هیدروژل راحت هستند.

لنزهای تماسی ترکیبی یا Hybrid contact lenses

به گونه‌ای طراحی شده‌اند که با لنزهای نرم یا سیلیکونی هیدروژل از نظر راحتی رقابت می‌کنند و شفافیت لنزهای نفوذپذیر گاز در آن‌ها ایجاد شده است. با وجود این ویژگی‌ها، تنها درصد کمی از مردم آمریکا از لنزهای تماسی هیبریدی استفاده می‌کنند‌، شاید به این دلیل که نصب این لنزها دشوارتر است و جایگزینی آن‌ها گران‌تر از لنزهای نرم و سیلیکونی هیدروژل است.

لنزهای PMMA

از یک ماده پلاستیکی سفت و محکم به نام پلی متیل متاکریلات (PMMA) ساخته شده‌اند، که همچنین به‌عنوان جایگزین شیشه در پنجره‌های مقاوم در برابر خرد شدن استفاده می‌شود. لنزهای PMMA دارای اپتیکال عالی هستند، اما همان‌طور که گفته شد، اکسیژن را به چشم منتقل نمی‌کنند و سازگاری با آن‌ها دشوار است. این “لنزهای سخت” (که قدیمی شده‌اند) عملاً با لنزهای GP جایگزین شده‌اند و امروزه به ندرت تجویز می‌شوند.

چگونه می توانم مراقب لنزهایم باشم ؟

استفاده درست از لنزهای تماسی بسیار مهم است . اگر چه انواع مختلفی از لنزهای تماسی وجود دارد, به طور کلی شما باید:

• استفاده از لنز در مهلت مقرر
• رعایت بهداشت در هنگام استفاده
• ضد عفونی کردن آنها طبق توصیه
• مراجعه برای تست لنز به مراکز مخصوص

نکته :مراجعه برای تست اهمیت بسیاری دارد زیرا بدون تست منظم چشم, بیماری های چشمی تشخیص داده نمی شوند.

همیشه پیشگیری بهتر از درمان است ، با پیشگیری چشمان شما آسیب نمی بیند.

1. نکته اول این است که لنز تماسی مناسب چشم خود را حتما با تجویز پزشک تهیه کنید.
2. دوم اینکه برای ساعت های طولانی از لنز استفاده نکنید.
3. براساس دستور پزشک مدت زمان استفاده‌ از یک لنز را رعایت کرده و در موعد مقرر آن را تعویض کرده یا دور بیندازید.
4. هرچه سریعتر لنز را جایگزین کنید میزان آسیب رسانی لنز به چشم کاهش می‌یابد.
5. در دوره استفاده از لنزهای تماسی به طور مرتب برای معاینه چشم هایتان به چشم پزشک مراجعه کنید. در این صورت اگر مشکلی باشد در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود.
6. لنزهای غیرطبی را حتماً از یک فروشگاه مطمئن و یک برند استاندارد خریداری کنید.
7. قبل از شنا کردن در استخر یا دریا حتماً لنزها را از چشمان خود خارج کنید.
8. اگر با هواپیما سفر کردید در طول سفر و پس از سفر از اشک مصنوعی استفاده کنید.
9. در زمان استفاده از لنزهای رنگی از برخورد مستقیم باد کولر به چشم های خود جلوگیری کنید. باد کولر می‌تواند خشکی چشم را تشدید کند.
10. اگر نمی‌توانید برخورد باد کولر به چشم های خود را کنترل کنید میتوانید با استفاده از قطره های چشمی یا اشک مصنوعی مخصوص لنز رطوبت چشم را حفظ کنید.
11. اگر با داشتن لنز تماسی دچار حساسیت فصلی شدید میتوانید از اشک مصنوعی خنکی که در یخچال نگهداری شده باشد استفاده کنید.
12. قبل از استفاده از لنز رنگی اگر از داروهای خاصی به طور مداوم استفاده می‌کنید، عوارض جانبی داروها را مطالعه کرده و نسبت به بی ضرر بودن آنها برای چشم اطمینان حاصل کنید.