عدسی فشرده چیست؟ دغدغه ی بسیاری از افراد هنگام خرید عینک طبی وزن و ظرافت عدسی عینک است. خوشبختانه امروزه با پیشرفت تکنولوژی عدسی هایی نازک و با مقاومت بالا تولید می شوند. با ویژگی ها، معایب و مزایای عدسی های فشرده در کومولایف آشنا شوید.
شیشه و عدسی عینک فشرده چیست ؟
عدسیهای عینک دارای انواع متفاوتی هستند که هر کدام برای دستهای از افراد و برای استفاده در شرایط خاصی تهیه شدهاند. اطلاع از انواع عدسی ها و شناخت ویژگیهای آنها پیش از خرید، میتواند بسیار مفید و کمککننده باشد. عدسی فشرده یکی از انواع عدسی است که نور را به اندازه بیشتری نسبت به سایر عدسیها منحرف میکند. این موضوع به دلیل ضریب شکست بالای مواد سازنده عدسیهای فشرده است که همین عامل باعث کاهش وزن و ضخامت عدسیهای فشرده هم میشود. درمجموع این دسته از عدسیها برای وزن کمتر و ضخامت کمتری که دارند مورد استفاده قرار میگیرند.
عدسی فشرده را بیشتر بشناسید
اگر نیاز به استفاده از عینک به مدت طولانی داشته باشید، احتمال بسیار زیاد پزشک به شما عدسی فشرده را پیشنهاد میکند. این به دلیل ویژگیهایی همچون وزن پایین و ضخامت کم است که باعث میشوند فشار زیادی به شما در شرایط استفاده طولانی از عینک وارد نشود.
اما یکی از ویژگیهای مهم عدسی فشرده، ضریب شکست بالای آن است. ضریب شکست در حالت کلی نسبت حرکت نور در خلاء به نسبت حرکت نور در ماده گفته میشود. عدسیهای فشرده به دلیل ضریب شکست بالا، میزان انحراف نور بیشتری دارند و همچنین از وزن کمتری هم برخوردار هستند.
ضریب شکست برای عدسیهای مختلف بین 1.5 تا 1.74 تعریف میشود. عدسیهایی با ضریب شکست بیش از 1.52 به عنوان عدسیهای فشرده شناخته میشوند که در بین خود این نوع عدسی نیز تفاوتهایی وجود دارد.
عدسی فشرده با عدسی معمولی چه تفاوتی دارد ؟
در ابتدا باید گفت که هر عدسی که تولید و روانه بازار میشود، برای اصلاح دید افراد طراحی شده است و از این نظر همه عدسیها هدفی مشترک دارند. اما تفاوتهایی بین انواع عدسی وجود دارد که باعث میشود هر کدام برای دستهای از افراد مناسب باشند. در کل عدسی فشرده دارای وزن و ضخامت کمتری است و این موضوع به خصوص در گوشههای عدسی بیشتر خودنمایی میکند.
اگر شماره چشم بالایی دارید یا باید از عینک در زمانهای طولانی استفاده کنید، قطعا بعد از استفاده از عدسی فشرده به خوبی تفاوت آن با دیگر عدسیها را درک خواهید کرد.
نازکی عدسی های فشرده
حال که با یکی از ویژگیهای عدسی فشرده، یعنی نازکی آنها آشنا شدید، ممکن است این سوال را داشته باشید که میزان نازک بودن این نوع از عدسیها چقدر است؟ در مجموع ضخامت عدسی فشرده به موارد مختلفی همچون میزان ضریب شکست، طراحی و نوع عدسی، شکل فریم و… بستگی دارد. برخی موارد، قابلیت تغییر به دست افراد را ندارند و این پزشک است که برای شخص نسخهای را انتخاب میکند.
به طور مثال شماره چشم شما باعث میشود که پزشک عدسی مناسبی را برایتان در نظر بگیرد. اما برخی موارد وجود دارند که با انتخاب صحیح آنها میتوان نقش مثبتی در هرچه نازکتر شدن عدسی فشرده ایفا کرد؛ البته اگر تمایلی در انتخاب عدسی با چنین ویژگیهایی وجود داشته باشد.
به طور کلی، هرچه ضریب شکست عدسی بالاتر برود، میزان ضخامت آن نیز کمتر میشود. عدسیهای دارای ضریب شکست 1.67 به بالا، کمتر از نصف ضخامت عدسیهای پلاستیکی معمولی را دارند. همچنین عدسی با ضریب شکست 1.59، 20 درصد ضخامت کمتری نسبت به عدسیهای معمول دارند.
امکان سفارش عدسیهای فشرده آسفریک نیز برای افراد وجود دارد. این نوع عدسی فشرده با منحنیهای صافتری تولید شدهاند و از عدسیهای معمولی کاملا باریکتر هستند. نکته دیگر آن که هرچه فریم و قاب عینک شما کوچکتر باشد، روی نازک بودن عدسی شما هم تاثیرگذار است. در انتها مطمئن شوید که مردمک چشم شما به مرکز دهانه عدسی در کادر عدسی نزدیک به هم هستند.
سبک بودن عدسی فشرده
یکی دیگر از مزایا و ویژگیهای عدسی فشرده، سبک بودن آنها است. در مجموع وزن عدسی به پارامتری به نام وزن مخصوص ماده وابسته است. این معیاری برای نمایش تراکم مواد تشکیلدهنده عدسی نیز است. برخی عدسیهای فشرده نازکتر از دیگر عدسیهای فشرده هستند و این به دلیل ضریب شکست موجود در آنها است؛ اما در عین حال ممکن است این عدسیها سنگینتر از عدسیهای ضخیمتر باشند. پس اگر عدسی با وزن کم و ضخامت پایین میخواهید، باید به هر دو معیار، یعنی ضریب شکست بالا و وزن مخصوص کم توجه کنید.
یکی از عدسیهای بسیار سبک، ترایوکس نام دارد. لنزهای این نوع عدسی بسیار سبک و التبه نازک هستند و به همین دلیل گزینه ایدهآلی برای افرادی به شمار میروند که چشمهایی با شماره بالا دارند.
پوشش برای عدسی فشرده
عدسیهای فشرده میتوانند تا 50 درصد نور بیشتری را نسبت به عدسیهای پلاستیکی و شیشهای منعکس کنند. به همین دلیل، وجود عدسی آنتی رفلکس روی عدسیهای فشرده با ضریب شکست بالا ضروری است. عدسی فشرده با چنین پوششی روی خود، قادر است تا 99.5 درصد نور را برای دید بهتر و شفافتر چشم منتقل سازد. همچنین باعث میشود که چشمان شما از پشت عینم به طور کامل قابل دیدن باشند.
بررسی انواع شیشه های عینک فشرده
عدسیهای عینک باکیفیت بالا به شرح زیر طبقهبندی میشوند:
لنز نیمه فشرده
به لنزهای ۱.۶۰ لنزهای نیمه فشرده و نشکن میگویند. اکثر برندها این نوع لنزها را با پوشش UV400 تولید و به بازار عرضه میکنند. لنزهای نیمه فشرده ۲۵ درصد نازکتر و باریکتر از لنزهای ۱٫۵۰ هستند. در درجه اول برای نمره چشم کمتر از ۲ (بدون تفاوت بین مثبت و منفی)، لنزهای معمولی، به جز برای عینکهای بدون فریم، نیمه فریم یا نیازهای لنز بدون شکست مصرفکننده با ضریب ۱٫۵۰ برای ساخت عینکهای طبی توصیه میشود، لنزهای نیمه فشرده با ضریب شکست ۱٫۶۰ بهترین توصیه بر اساس نکات و مواد ذکر شده است.
لنز فشرده
لنزهایی با ضریب شکست ۱٫۶۷ معمولاً لنزهای فشرده نامیده میشوند. لنزهای ۱.۶۷ از فناوری غیرکروی ( آسفریک ) و دوبل کروی (دابل آسفریک) استفاده میکنند. این فناوری فشار چشم را کاهش میدهد و وضوح دید بهتری را ارائه میدهد. لنزهای ۱٫۶۷ حدود ۲۰ درصد نازکتر از لنزهای نیمه گرد و تا ۴۰ درصد نازکتر از لنزهای ۱٫۵۰ هستند. لنزهای فشرده ۱٫۶۷ اغلب با پوشش سوپر هیدروفوبیک که مقاوم در برابر گردوغبار و آب هستند، تولید میشوند. این باعث میشود دیرتر کثیفتر شود و نیاز به تمیزکردن و ضدعفونی کمتری دارد. اگر نمره چشم بیمار بین ۲ تا ۴ باشد، استفاده از عدسی نیمه فشرده با ضریب شکست ۱٫۶۷ توصیه میشود. استفاده از لنزهای فشرده و انواع عینک ورزشی نیز رایج است.
لنز فوق فشرده
در بازار عینک و اپتیک به لنزهایی با ضریب شکست ۱٫۷۴ لنزهای فوق فشرده میگویند. این لنزها بسیار نازک، شفاف و سبک هستند که برای نمره چشم بالا تجویز میشوند. اگر نمره چشم بین ۴ تا ۶ باشد، از لنز فشرده با ضریب شکست ۱٫۶۷ و اگر نمره چشم بالاتر از ۶ باشد، لنز فوق فشرده با ضریب شکست ۱٫۷۴ به بیمار توصیه میشود.
مزایا و معایب عدسی فشرده
این نوع عدسی نیز به مانند هر نوع دیگر، از مزایا و معایبی برخوردار است که در ادامه به این مورد اشاره خواهد شد.
انعطاف بالا
به دلیل ضخامت کم و شکل و اندازه مناسب، از این عدسیهای میتوان در انواع قابها و فریمها استفاده کرد و از این نظر محدودیتی برای آنها وجود ندارد.
راحتی بالا
به دلیل وزن کمی که در عدسی فشرده وجود دارد، حتی در صورت استفاده طولانی مدت، به هیچ عنوان خستگی متوجه افراد نخواهد شد و این نیز مزیت دیگری از این نوع عدسی به شمار میرود.
زیبایی و ظاهر مناسب
برخلاف گذشته که افراد با شماره چشم بالا باید از عدسیهای بزرگ و بدشکل استفاده میکردند، اکنون با این نوع عدسی میتوان ظاهر مناسب و زیبایی را نیز به خود هدیه داد.
قیمت بالا
یکی از معایب عدسیهای فشرده بالا بودن قیمت نهایی آنها است. به دلیل مواد مورداستفاده در ساخت آنها و همچنین روش خاصی که برای برش آنها وجود دارد، قیمت بالاتری نیز نسبت به سایر عدسیها برای این نوع عدسی وجود دارد.
نیاز به مراقبت زیاد
به دلیل ظاهر و ویژگیهای موجود، این نوع عدسی مستعد خط و خش و شکستن است. بنابراین برای استفاده از آن باید نهایت دقت را نیز به خرج دارد که مشکلی برای آن پیش نیاید.
انعکاس و انحراف نور
به دلیل انعکاس زیاد این نوع عدسی، محدودیتی در استفاده از آنها در محیطهایی همچون محیط پرنور و در زمان رانندگی وجود دارد. برای رفع این مشکل البته پوششهای ضدانعکاس طراحی شدهاند. همچنین به دلیل ساختار عدسیهای فشرده، اعوجاج و انحراف از دید بیشتری نسبت به سایر عدسیها در آن به چشم میخورد.
چه کسانی باید از عدسی های فشرده استفاده کنند ؟
معمولاً شیشه های عینک فشرده، برای کسانی که نمره چشم بالایی دارند، و دچار آستیگمات چشم هستند مناسب است. بنابراین اگر نمره چشم فعلی شما متوسط است و چشم پزشک به شما گفته است که نمره چشم شما در حال افزایش است، با انتخاب این نوع عدسی ها صاحب یک عدسی نازک خواهید شد.
معمولاً اگر، استفاده از عینک های ته استکانی حساسیت دارید می توانید از این نوع عینک ها که به اندازه کافی، سبک و نازک هستند استفاده کنید. این عینک ها از شاخص شکست، دید عالی برخودار هستند. همینطور میتوانید نسبت به ماندگاری و دوام آن اطمینان داشته باشید.
چرا لنزهای با ضریب شکست بالا این قدر محبوب هستند ؟
اساساً عدسی های با شاخص بالا یا لنزهای کامپکت مزایای بزرگی مانند ضخامت کمتر و ظاهر بسیار زیبا و شیک دارند. این لنزها برای کسانی که نمره چشم بالایی دارند مفید است. در واقع این افراد نمیتوانند از لنزهای شیشهای معمولی استفاده کنند و باید از لنزهایی با ضخامت اضافی و تهاستکانی استفاده کنند. به همین دلیل، استفاده از عدسیهای عینک برای این دسته از افراد، بسیار سنگین و ناراحتکننده است.
توجه: با یک عدسی فشرده، میتوان نور را در فاصله کمتری شکست؛ بنابراین، بدون نیاز به لنزهای ضخیم، استفاده از پلاستیک با شاخص بالا میتواند نور را بهراحتی شکسته و نزدیکبینی یا دوربینی چشم را بهبود بخشد. اما افرادی که مشکل بینایی دارند و نمره چشم آنها بالای ۶ است میتوانند از این گزینه بهعنوان یک گزینه ایدهآل استفاده کنند.