ساعت مچی مکانیکی چیست؟ اگر به تازگی به ساعت مچی علاقمند شده اید و قصد دارید تفاوت بین ساعت مچی مکانیکی و اتومات را بدانید، نگران نباشید، کومولایف اطلاعات لازم در رابطه با ساعت مچی مکانیکی و مزایا و معایب آن در اختیارتان قرار می دهد.
ساعت مچی مکانیکی
پیش از این در رابطه با تفاوت ساعت مکانیکی و کوارتز پرداختیم، اکنون با ویژگی های ساعت مچی مکانیکی آشنا خواهید شد.
موتورهای مکانیکی بر خلاف موتورهای کوارتز، انرژی لازم خود برای کار کردن را از باتری نمیگیرند.
موتورهای مکانیکی بسیار کارآمد و هوشمند هستند. این نوع موتورها، نیروی لازم برای چرخش عقربهها را از انرژی ذخیره شده در شاه فنر خود می گیرند. این انرژی به وسیله دسته کوک ذخیره می شود. ساعت مچیهای اتومات که جزء ساعتهای مکانیکی محسوب می شوند، انرژی مورد نیاز خود را برای کار کردن از حرکت مچ دست و تکان خوردن آن به دست می آورند.
ویژگی موتور ساعت مچی مکانیکی
یکی از ویژگیهایی که در ساعت مچیهای مکانیکی وجود دارد که در ساعتهای کوارتز که با باتری کار می کنند وجود ندارد، این است که در این ساعت مچیها بین ساعت مچی و انسان رابطهای دو سویه وجود دارد.
در واقع بدون عنصری به نام انسان، ساعت مچی مکانیکی هرگز کار نمی کند. در نتیجه به وجود یک انسان برای تامین انرژی لازم ساعت مچی از طریق کوک شدن به واسطه حرکت دست و تکان خوردن یا کوک شدن به صورت دستی لازم است.
نکتهای که باید به آن توجه کنید این است که چنانچه قصد کردید ساعت مچیتان را به صورت دستی کوک کنید، تازمانی این عمل را انجام دهید که احساس مقاومت و سفتی به شما دست بدهد.
پس از آن که این احساس به شما دست داد دیگر به کوک کردن ساعت مچی تان ادامه ندهید تا مشکلی ایجاد نشود. این نکته را بهتر است بدانید که تعداد چرخشها از یک ساعت مچی به ساعت مچی دیگر متفاوت است.
تاریخچه موتور ساعت مکانیکی
شاید این سوال برای شما پیش بیاید که ساعت مچیهای مکانیکی چه زمانی اختراع شدند؟ در پاسخ باید گفت در مورد زمان و منشأ اختراع ساعتهای مکانیکی قطعیتی وجود ندارد. در مورد اختراع کننده این نوع ساعت مچیها اختلافاتی وجود دارد.
اینکه آیا ساعت مچی مکانیکی توسط هوبرت سارتون در سال 1778 میلادی و اختراع شده است یا توسط آبراهام لوئیس. هرچند دربارهٔ این موضوع که اختراع ساعت مچی مکانیکی به قرن 18 میلادی بر میگردد مطمئن هستیم.
شخصی به نام «جانهاردوود» در آغاز قرن بیستم میلادی این اختراع را ( ساعت مچی مکانیکی) به حد کمال رساند. پس از آن، یک تعمیرکار ساعت، نخستین ساعت مچی مکانیکی را می سازد.
تفاوت ساعتهای اتوماتیک و ساعتهای مکانیکی کوکی
اساساً ساعت مچیهای اتوماتیک یک نوع ساعت مکانیکی به حساب می آیند که دارای ویژگی عملکرد خود کوک هستند.
در این نوع ساعت مچیها ( ساعتهای اتوماتیک) دیگر لازم نیست مرتب ساعت خود را کوک کنید. اما در ساعت مچی مکانیکی کوکی قضیه فرق می کند. در این نوع ساعت مچیها به طور میانگین روزانه یک مرتبه لازم است تا ساعت مچیتان را کوک کنید.
زمانی که صحبت از ساعتهای اتوماتیک به میان میآید، قضیه کمی تفاوت دارد. اولین تفاوت، وجود وزنهای به نام «روتور» است بخشی از موتور ساعت مچی اتوماتیک را تشکیل میدهد.
زمانی که مچ دست خود را تکان میدهید، ساعت مچی توسط چرخش روتور کوک شده و این موضوع سبب میشود تا شاه فنر در ساعت مچی فشرده شود. همانطور که میدانید ساعت مچی مکانیکی کوکی روتور ندارد، پس در نتیجه این قسمت از کار بر عهده خودتان است و با کوک کردن ساعت مچی باید انجام دهید.
نگاهی دقیق به ویژگیها، مزایا و معایب ساعت مکانیکی
ساعت مچی مکانیکی، موردتحسین بسیاری از کلاسیکپسندان قرار گرفته است. آقایان و بانوان علاقمند به استایل کلاسیک و رسمی میتوانند در هنگام خرید ساعت مچی مردانه یا زنانه، سراغ ساعتهای مکانیکی بروند. در ادامه به چند مورد از ویژگیهای ساعت مکانیکی اشاره شده است:
- ساعت مکانیکی برای کار کردن، احتیاجی به باتری ندارد و انرژی آن از طریق حرکت دست انسان یا کوک دستی، تامین میشود. اگر فرد، ساعت مکانیکی را به دست خود نبندد یا آن را کوک نکند، حرکت عقربهها متوقف میشود.
- عقربه ثانیهشمار ساعتهای کوارتز، به ازای هر ثانیه یک بار و در هر دقیقه، شصت بار حرکت میکند. عقربه ثانیهشمار ساعت مکانیکی، حرکتی آهسته و پیوسته دارد و هر حرکت آن لزوما معادل 1 ثانیه نیست.
- ساعت مکانیکی، بیانگر اوج ظرافت و هنر در تولید ساعت است و به همین دلیل افراد مختلف خصوصا کلاسیکدوستان از این نوع ساعت، بیشتر استفاده میکنند.
ساعتهای مکانیکی به دلیل دقت، ماندگاری و عمر باتری نامحدود، موردپسند افراد بسیاری هستند. جالب است که قیمت ساعت مکانیکی پس از گذشت چند سال، کاهش نمییابد و بهطور مداوم بیشتر میشود.
مزایای استفاده از ساعت مکانیکی
ساعتهای مکانیکی لوکس و جذابی به بازار عرضه شده و امروزه بانوان و آقایان بسیاری، خرید ساعت زنانه و مردانه مکانیکی را به مدلهای کوارتز و هوشمند ترجیح میدهد. این ساعتها، نیازی به باتری ندارند و گردش عقربه ثانیهشمار آنها، بهصورت پیوسته و روان انجام میشود. بسیاری از افراد این صدای پیوسته را به صدای تیکتاک، ترجیح میدهند. قیمت ساعتهای مکانیکی به مرور زمان افزایش مییابد و ظرافت و جذابیت آنها برای بسیاری از علاقمندان به ساعت مچی، تحسینبرانگیز است.
ساعتهای مکانیکی، معایب خاص خودشان را دارند
ساعتهای مکانیکی نیاز به کوک کردن دارند و بدون حرکت دست یا کوک، پس از مدتی متوقف میشوند. برخی از برندهای برتر تولیدکننده ساعت مکانیکی، ساعتهایی با قابلیت نگهداری شارژ تا دو روز و بیشتر تولید میکنند. برند کاسیو، یکی از بهترین برندهای تولیدکننده ساعت مکانیکی است. نوع مکانیکی ساعت کاسیو از قابلیت نگهداری انرژی تا 48 ساعت (2 شبانهروز) برخوردار است.
دقت بسیاری از ساعتهای مکانیکی پس از مدتی کاهش مییابد. علاوهبر مسئله شارژ و دقت، قیمت هم یکی از معایب ساعت مکانیکی از نظر برخی از منتقدان است. منتقدان بر این باور هستند که ساعتهای مکانیکی، به خاطر هنر و ظرافتشان، بالاتر از سایر مدلهای ساعت قیمتگذاری میشوند و بسیاری از افراد به دلیل قیمت بالای ساعتهای مکانیکی، ساعتهای کوارتز را ترجیح میدهند.
چرا ساعتهای مکانیکی گرانتر از ساعتهای کوارتز هستند ؟
بهطور کلی به دو دلیل زیر، ساعتهای مکانیکی از ساعتهای کوارتز گرانتر هستند:
- ساختار پیچیده موتور ساعت مکانیکی
- مراحل تولید
- ساختار پیچیده موتور ساعت مکانیکی
یک ساعت مکانیکی از چرخ دندههای زیادی تشکیل شده است که با حرکت آنها ساعت شروع به کار میکند. در ساخت این چرخ دندهها از فولاد استفاده میشود که باعث استحکام موتور ساعت میشود و به مرور زمان دچار خوردگی یا آسیب نمیشوند. این در حالی است که در ساعتهای کوارتز، عموماً از قطعات پلاستیکی که نسبت به فلز از قیمت کمتری برخوردارند استفاده میشود. ضمنا موتور یک ساعت کوارتز، دارای ساختار پیچیدهای نیست و همین بر قیمت آن تاثیر زیادی میگذارد.
بیشتر مراحل تولید یک ساعت مچی مکانیکی به صورت دستی و توسط کارشناسان ساعت انجام میگیرد درحالیکه، ساعتهای کوارتز در کارخانه بهوسیله دستگاههای اتوماتیک ساخته میشوند. بنابراین ساعتهای کوارتز بسیار بیشتر از ساعتهای مکانیکی تولید میشوند و به دلیل آن که بیشتر قطعات موتور آنها از جنس پلاستیک است، قیمت ساعتهای کوارتز از ساعتهای مکانیکی بسیار کمتر است. به طور کلی، ساعتهای کوارتز برای استفاده روزانه یا در صنعت مد و برای ست کردن با لباس مناسب هستند.
آیا استفاده نکردن از ساعت مچی مکانیکی، باعث آسیب به آن میشود ؟
اگر قصد دارید از ساعت مکانیکی خود برای مدتی استفاده نکنید، این را بدانید که عدم استفاده به هیچوجه به ساعت آسیبی وارد نمیکند. زمانیکه از ساعت استفاده نمیکنید، منبع تأمین انرژی آن از بین میرود ولی این باعث آسیب به ساعت نمیشود. بهطور مثال با تمامشدن بنزین، به اتومبیل شما آسیبی وارد نمیشود و فقط اتومبیل متوقف میشود. پس از ریختن دوبارهی بنزین، میتوانید مجدداً از اتومبیل خود استفاده کنید. بسیاری از ساعتهای مکانیکی که در فروشگاههای ساعت مشاهده میکنید، ماهها در ویترین بلا استفاده هستند و از کار میافتند. فروشنده، ساعت را برای خریدار کمی تکان میدهد و ساعت مجدداً شروع به کار میکند.
ساعت اتوماتیک تا چه مدت میتواند بدون حرکت کردن به کار خود ادامه دهد ؟
اکثر ساعتهای اتوماتیک در حالت شارژ کامل، میتوانند بین 36 تا 50 ساعت کار کنند. در بعضی از مدلهای اتوماتیک ساعت سرتینا، تیسوت و همیلتون، از موتور پاورماتیک استفاده میشود که میتواند تا 80 ساعت شارژ نگه دارد. اما مدل لانژ31 (Lange 31) از شرکت الانژه اند زون (A.Longe&Söhne) میتواند در حالت شارژ کامل، تا 31 روز بدون توقف به کار خود ادامه دهد که در این زمینه، یک رکورد در ساعتهای اتوماتیک به شمار میآید.
توجه داشته باشید، اگر یک ساعت اتوماتیک در حالت شارژ کامل، کمتر از یک روز کار کند، به سرویس نیاز دارد. افرادی که خیلی فعال نیستند، (مانند کسانی که ساعتها پشت میز کامپیوتر مینشینند) همیشه مچ خود را آنقدر حرکت نمیدهند تا ساعت شارژ شود. در اینصورت لازم است در طی روز، ساعت را بین 30 تا 40 بار حرکت دهید تا انرژی آن کاملاً تأمین شود.
چرا ساعت مکانیکی تا این حد محبوب است ؟
ساعت های مکانیکی قرنهاست که وجود داشتهاند و به معنای تجمل، سبک و مهارت شدهاند. این نوع ساعت با وجود محبوبیت روزافزون ساعتهای کوارتز، دیجیتال و هوشمند، همچنان جایگاه ویژهای در قلب علاقهمندان به خود دارند. ساعت های مکانیکی با توجه به دلایلی که در ادامه ذکر میکنیم، جذابیت خاصی دارند که آنها را منحصر به فرد و خاص میکند.
کاردستی و طراحی
یکی از دلایل اصلی که چرا ساعت های مکانیکی توسط بسیاری ترجیح داده میشوند، سطح مهارت و طراحی است که در تولید آنها اعمال میگردد. برخلاف ساعتهای کوارتز که با استفاده از ماشینها بهطور انبوه تولید میشوند، ساعت های مکانیکی اغلب توسط ساعتسازان ماهر ساخته میشوند. هر جزء با دقت طراحی و مونتاژ شده است تا ساعت را منحصر به فرد و تبدیل به یک اثر هنری کند. ساعت های مکانیکی اغلب در طرحهای کلاسیک و با جزئیات پیچیده ارائه میشوند که تخصص ساعتساز را به نمایش میگذارند.
دقت و ظرافت
ساعتهای کوارتز به دقیق بودن شناخته میشوند، زیرا برای حفظ زمان به یک نوسانگر کریستال کوارتز متکی هستند. با این حال، ساعت های مکانیکی نیز با چرخ دندهها و فنرهای پیچیده خود، دقت فوق العاده ای دارند. در واقع، بسیاری از ساعت های مکانیکی سطح بالا توسط مؤسسه تست کرنومتر رسمی سوئیس (COSC) تأیید شدهاند و میتوانند زمان را به طور دقیق در روز نگه دارند.
طول عمر و دوام
ساعت های مکانیکی ساخته شدهاند تا مادام العمر باشند و حتی میتوانند از نسلی به نسل دیگر منتقل شوند. برخلاف ساعتهای کوارتز، که متکی به باتریهایی هستند که هر چند سال یک بار باید تعویض شوند، ساعت های مکانیکی از انرژی ذخیرهشده در فنر اصلی خود تغذیه میکنند. ساعت های مکانیکی با مراقبت و نگهداری مناسب، میتوانند چندین دهه یا حتی قرنها دوام بیاورند. علاوه بر این، به دلیل اینکه قطعات الکترونیکی کمتری دارند، کمتر در معرض آسیب ناشی از شوک یا میدانهای مغناطیسی هستند.
قابلیت تبدیل شدن به کلکسیون و ارزش سرمایه گذاری
ساعت های مکانیکی اغلب بسیار کلکسیونی هستند و این پتانسیل را دارند که در طول زمان ارزش آنها را افزایش دهند. زیرا آنها اغلب در مقادیر محدود تولید میشوند و مورد توجه کلکسیونرها هستند. در مقابل، ساعتهای کوارتز، دیجیتال یا هوشمند به صورت انبوه تولید میشوند و معمولاً اقلام کلکسیونی به حساب نمیآیند.
چگونه ساعت مکانیکی را تنظیم کنیم ؟
زیباترین نکته در مورد ساعت مکانیکی این است که برای عملکرد دقیق نیاز به تعامل با صاحب خود دارد. فنر اصلی سیم پیچی این نوع ساعت فقط برای یک یا دو روز (یا گاهی اوقات بیشتر) برق را تأمین میکند و مجدداً باید به آن نیرو وارد کنید. ساعت مچی دستی خالصترین شکل ساعت مکانیکی است که بخشی از جذابیت آن میباشد. فنر اصلی، همانطور که از نام آن پیداست، با چرخاندن تاج ساعت چند ده بار پیچیده میشود. اگرچه پیچیدن فنر ساعت یک فرآیند ساده است، اما چند نکته وجود دارد که باید از آنها آگاه بود.
آن را از دست خارج کنید
سعی کنید وقتی ساعت را به مچ خود بستهاید، فنر آن را نچرخانید زیرا در زاویه بدی چرخانده میشود و احتمالاً آسیب میبیند. همچنین نباید فنر را زیاد بچرخانید؛ به محض آنکه متوجه مقاومت از طرف فنر شدید باید وارد کردن نیرو را متوقف نمایید. یک ساعت معمولی حدود دو روز زمان را نگه میدارد، پس اگر هر روز صبح پیش از بستن ساعت به مچ آن را کوک کنید، ساعت شما به خوبی کار خواهد کرد.
تاریخ ساعت را به درستی تنظیم کنید
اگر ساعت شما علاوه بر زمان تاریخ را نیز نشان میدهد و متوجه شدهاید که کار نمیکند، اما مطمئن نیستید که چه زمانی متوقف شده است، تاج را تا انتها بیرون بکشید و عقربهها را بچرخانید تا تاریخ تغییر کند. سپس توجه کنید که ساعت چه موقعی از روز را نشان میدهد. مکانیزم تغییر تاریخ پس از ساعت 9 شب تا 2 بامداد است؛ اگر در این بازه زمانی سعی کنید تاریخ ساعت را تغییر دهید، دندههای ظریف ساعت را میشکنید و در نتیجه تعمیر پرهزینهای در انتظار شما خواهد بود.
مراقب مغناطیس باشید
این یک موضوع بسیار قدیمی در مورد ساعت های مکانیکی است. اگرچه برخی از برندها به آن پرداختهاند، اما بیشتر ساعتها هنوز در مورد مغناطیس بسیار آسیب پذیر میباشند. آلیاژهای سنتی مورد استفاده در حرکات ساعت تحت تأثیر میدان های مغناطیسی قرار میگیرند و باعث میشوند ساعت دقت خود را از دست بدهد.