کور رنگی چیست ؟ روش های درمان و پیشگیری از کور رنگی

کور رنگی یکی از بیماری های چشمی است که در مردان بیشتر شایع است. در این شرایط شخص قادر به تشخیص و تفکیک رنگ ها نیست. با کومولایف همراه باشید تا با علت بروز این مشکل و روش های درمان آن آشنا شوید.

کور رنگی چیست ؟

کور رنگی یک بیماری ارثی وابسته به کروموزوم X مغلوب است که در مردان بیشتر دیده شده و تقریباً همیشه از مادر به پسر به ارث می رسد. (توضیح: زنان دو کروموزوم X و مردان یک کروموزوم X و یک کروموزوم Y دارند. در بیماری های وابسته به کروموزوم X مغلوب در زنان باید هر دو کروموزوم X معیوب باشند تا بیماری رخ دهد. اگر یک کروموزوم X معیوب باشد بیماری رخ نمی دهد ولی قابل انتقال به فرزندان است.

در مردان معیوب بودن تنها کروموزوم X سبب بیماری می شود. بنابراین، فردی که مبتلا به کوررنگی است، مادرش یا مبتلا به کور رنگی است و یا ناقل بیماری.) در این اختلال کروموزومی سلول های مخروطی در شبکیه که مسئول درک رنگ هستند دچار اختلال هستند و به همین دلیل بیمار رنگ ها را درست تشخیص نمی دهد.

کور رنگی ممکن است بر اثر بیماری های شبکیه یا عصب بینایی نیز رخ دهد. در این موارد، فقط چشمی که مشکل دارد دچار کور رنگی می شود و بیماری در طول زمان تشدید می گردد بطوریکه ممکن است تبدیل به کوررنگی کامل شود که در آن بیمار دیدی خاکستری دارد. این بیماران معمولاً در تشخیص آبی و زرد مشکل دارند.

دلایل کور رنگی

• آسیب دیدن و یا عدم وجود سلول‌های مخروطی که مسئول تشخیص رنگ‌ها هستند. این نوع کوررنگی با گذر زمان تغییری نمی‌کند.
• به ارث رسیدن کوررنگی
• بالا رفتن سن
• بیماری‌هایی از قبیل آب مروارید، رتینوپاتی دیابتی و دژنراسیون ماکولا
• استفاده از برخی داروها
• آسیب دیدن چشم

علائم کور رنگی

• اشکال در تشخیص قرمز و سبز (شایعترین حالت)
• اشکال در تشخیص آبی و سبز

انواع کور رنگی

سرخ‌ کوری

نوعی از کوررنگی که فرد نمی‌تواند رنگ قرمز را ار زرد و سبز تشخیص دهد.

سبز کوری

اختلالی است که در آن فرد نمی‌تواند رنگ سبز را از سرخ و زرد تشخیص دهد.

آبی‌ کوری

نوع نادری از کوررنگی که فرد به نور آبی حساس نیست و رنگ آبی و سبز را باهم اشتباه می‌گیرد.

سرخ دشوار بینی

در این اختلال تشخیص رنگ قرمز و سبز برای فرد دشوار است اما می‌تواند آن‌ها را ببیند.

سبز دشوار‌ بینی

در این نوع کوررنگی که بسیار هم شایع است فرد در دیدن رنگ سبز با دشواری روبه‌رو است.

رنگین‌ بینی

این نوع کور رنگی بسیار نادر است و در آن فرد اجسام بی‌رنگ را رنگی و اجسام رنگی را بی‌رنگ می‌بیند.

تشخیص کور رنگی چگونه است ؟

یکی از بهترین آزمون های تشخیصی، “تست ایشی هارا Ishihara” می باشد. این تست شامل مجموعه تصاویری است که درهر کدام یک عدد با دانه های رنگی در پس زمینه ای با دانه های رنگی مختلف قرار دارد.

آزمون ایشی هارا بر اساس تفاوت کنتراست بینایی را مورد سنجش قرار می دهد. دانه ها هم بر اساس رنگ هم براساس تفاوت کنتراست چیده شده اند.

اگر فرد دارای کور رنگی باشد در تشخیص این اعداد به مشکل می خورد. چون رنگ ها را به درستی تشخیص نمی دهد و در نتیجه اعداد قابل دیدن نیستند.

اگر فرد در این آزمون به مشکل بخورد، ارزیابی دقیق تری باید انجام دهد.

بسیاری از کسانی که دارای کور رنگی هستند از مشکل خود آگاهی ندارند. چون یاد گرفته اند که رنگ ها را از روی درخشانی و روشنی خاص هر یک نامگذاری کنند.

مثلا کسی که دارای کوری رنگ قرمز و سبز است، قرمز برایش مشابه خاکستری سیر است. پس هر چیز سرخی را خاکستری تیره می بیند. ولی یاد گرفته است آن را قرمز بگوید.

همچنین کسی که کوری رنگ سبز دارد، پیراهن قهوه ای که دارای روشنی معینی است را سبز می گوید.

پریمتر دستگاهی ست که برای تعیین ناحیه رنگ بین شبکیه و ناحیه نقطه کور مورد استفاده قرار میگیرد.

فرد یک چشمش را می بندد و با چشم دیگر وسط پریمتر را نگاه می کند. از گوشه چشمش رنگ کوچکی را می بیند. سپس آزمون انجام شده و نتیجه ی دقیقتری نسبت به آزمون ایشی هارا بدست می آید.

درمان بیماری کور رنگی چشم

این بیماری در صورت انتقال از طریق وراثت قابل درمان نبوده ولی در صورت بروز آن توسط بیماری‌های چشمی مانند گلوکوم امکان درمان آن با استفاده از داروها و درمان‌های دیگر وجود خواهد داشت. و در صورت بروز آن توسط استفاده از داروهای خاص با قطع داروها می‌توان به دید بهتر رنگ‌ها کمک کرد.

برخی از بیماران مبتلا به کوررنگی با استفاده از لنز‌ها و عینک‌های مخصوص تشخیص رنگ برای کاهش علائم این بیماری و افزایش درک آنان از کنتراست بین رنگ اشتباه کمک خواهند کرد.

برخی از افراد هم از یک سری تکنیک‌ها مانند به خاطر سپردن ترتیب اشیاء رنگی، برچسب‌گذاری مواد رنگی، برنامه‌های تلفن و دستگاه‌های دیجیتال برای شناسایی رنگ‌ها استفاده خواهند کرد.

مزایای کور رنگی ، عجیب ولی واقعی !

در حالی که این بیماری اغلب به عنوان یک نقص یا ناتوانی در نظر گرفته می شود، برخی شواهد خبر از مزایای کور رنگی را می دهند!

• افراد مبتلا به Color blindness ممکن است در زمینه‌ های خاصی مانند هوانوردی، که در آن درک رنگ نسبت به سایر مهارت ‌های بصری مانند درک عمق و دقت، اهمیت کمتری دارد، مزیت داشته باشند.
• یکی دیگر از مزایای کوررنگی این است که ممکن است به افراد در دیدن جزئیات و کنتراست رنگ ها در شرایط خاص کمک کند. به عنوان مثال، برخی از افراد مبتلا به کور رنگی ممکن است بهتر بتوانند الگوها و بافت ها را زمانی که رنگ ها از وضعیت خاص حذف می شوند، تشخیص دهند. علاوه بر این، برخی از مطالعات نشان داده اند که افراد مبتلا به کوررنگی ممکن است دید محیطی قوی تری نسبت به افراد بدون این بیماری داشته باشند.
• علاوه بر این، در حالی که کور رنگی به خودی خود یک ویژگی مطلوب نیست. برخی از دانشمندان بر این باورند که جهش ‌های ژنتیکی که باعث کوررنگی می‌ شوند، ممکن است مزایای تکاملی در جمعیت ‌های خاصی داشته باشند. به عنوان مثال، در مناطقی با سطوح بالای مالاریا، جهش ژنتیکی که باعث کوررنگی قرمز-سبز می شود با مقاومت بیشتر در برابر این بیماری مرتبط است.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد ؟

مراجعه به‌ موقع به پزشک می‌تواند از بسیاری عواقب و آسیب جلوگیری کند؛ از آنجایی‌که کور رنگی جز بیماری‌های خاموش است و اکثر اوقات بیمار نمی‌تواند به‌سادگی متوجه آن شود، ممکن است یک پروسه طولانی داشته باشد.

از این‌ رو در اولین موقعیت که بیمار متوجه کاهش بینایی در رنگ‌ها می‌شود و یا اینکه احساس می‌کند بینایی او با چیزی که افراد از آن تعریف می‌کنند متفاوت است می‌بایست به پزشک مراجعه کند.

مراجعه به‌موقع و زودهنگام باعث می‌شود مسیر درمانی بسیار کوتاه‌تر و سریع‌تر پیش رود.